Τα δηλητηριώδη αέρια ειδικού Μνημονίου για την ανώτατη εκπαίδευση ρίχνει στα ΑΕΙ και ΤΕΙ η κυβέρνηση, με στόχο να πνίξει το δημόσιο, δωρεάν, ακαδημαϊκό και δημοκρατικό πανεπιστήμιο. Λίγες ώρες μετά την ψήφιση του εφαρμοστικού νόμου υποτέλειας και υποθήκευσης της χώρας και πριν ακόμη στεγνώσουν τα δάκρυα από τα μάτια των δεκάδων χιλιάδων διαδηλωτών που αντιστάθηκαν στη βία του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου, η Α. Διαμαντοπούλου παρουσίασε στο άτυπο υπουργικό συμβούλιο τον νέο νόμο βάσει του οποίου θα λειτουργούν όσα πανεπιστήμια και ΤΕΙ γλιτώσουν από τις συγχωνεύσεις και καταργήσεις.
Καταργούν το αυτοδιοίκητο και τον ακαδημαϊκό χαρακτήρα των ιδρυμάτων, αφανίζουν τη φοιτητική συμμετοχή, σπάνε τις σπουδές σύμφωνα με τις επιταγές της Μπολώνιας, θεσμοθετούν τριετή πτυχία, πωλούν έδρες σε ιδιώτες, φέρνουν πρυτάνεις με καθήκοντα μάνατζερ και εξωπανεπιστημιακούς στη διοίκηση των ιδρυμάτων και χρηματοδοτούν με βάση... εθνικές προτεραιότητες
Με βάση την εισήγηση της Α. Διαμαντοπούλου, η οποία έγινε δεκτή χωρίς ενστάσεις από τα υπόλοιπα μέλη του υπουργικού συμβουλίου, παύει το αυτοδιοίκητο των ιδρυμάτων, καταργείται ο ακαδημαϊκός χαρακτήρας τους, η χρηματοδότηση δίνεται υπό όρους, η φοιτητική συμμετοχή αφανίζεται, τα πτυχία γίνονται το άθροισμα πιστωτικών μονάδων και υποβιβάζονται σε Bachelor σύμφωνα με το μοντέλο της Μπολώνιας, ανοίγει ο δρόμος για την κατηγοριοποίηση των ιδρυμάτων, ενώ θα διαγράφονται οι φοιτητές που υπερβαίνουν το όριο των σπουδών τους.
Όλα τα χτυπήματα μαζί
Η εισήγηση της υπουργού Παιδείας αφήνει πολλά σκοτεινά σημεία, με κύριο αυτό του ασύλου, γεγονός που επιτείνει τη βεβαιότητα ότι το σχέδιο νόμου το οποίο θα κατατεθεί τις επόμενες ημέρες στη Βουλή θα είναι χειρότερο και από τους πιο κακούς εφιάλτες. Η κυβέρνηση, πιστή στη συνταγή Μακιαβέλι (όλα τα χτυπήματα μαζί για να ζαλιστεί ο αντίπαλος), θα προχωρήσει στην ψήφιση του νομοσχεδίου μέχρι το τέλος του Ιουλίου θεωρώντας ότι τα πανεπιστήμια, λόγω της εποχής, δεν θα έχουν χρόνο να οργανώσουν την αντεπίθεσή τους.
Νέος χάρτης και επανίδρυση
Με βάση την εισήγηση της Α. Διαμαντοπούλου, ό,τι ξέρατε για τα πανεπιστήμια να το ξεχάσετε. Επίσης μπορείτε να ξεχάσετε και τα ιδρύματα που ξέρατε, καθώς με Προεδρικό Διάταγμα θα διαμορφωθεί ο νέος χάρτης των ιδρυμάτων της ανώτατης εκπαίδευσης. 'Οσα ιδρύματα δεν διαγραφούν απ' αυτόν τον χάρτη, στην ουσία θα επανιδρυθούν.
Σε κάθε ίδρυμα θα συγκροτηθεί, με την έκδοση Προεδρικού Διατάγματος, Οργανισμός που θα θέτει από την αρχή τα δομικά χαρακτηριστικά κάθε εναπομείναντος ΑΕΙ ή ΤΕΙ. Μέσα από τον Οργανισμό του κάθε ίδρυμα θα δύναται να διαφοροποιείται, θα έχουμε δηλαδή πολλές ταχύτητες και κατηγορίες ιδρυμάτων. Από τα παραπάνω είναι βέβαιο ότι θα πάμε σε δραματική μείωση του αριθμού των εισακτέων σε ΑΕΙ και ΤΕΙ τα επόμενα χρόνια.
Συμβούλια εκτέλεσης
Κουμάντο στα πανεπιστήμια θα κάνουν τα Συμβούλια Ιδρύματος και ο πρύτανης που θα επιλέγεται απ' αυτά με διεθνή προκήρυξη. Η Σύγκλητος ούτε καν αναφέρεται ως όργανο Διοίκησης, ενώ τελεία και παύλα μπαίνει στο κεφάλαιο της φοιτητικής εκπροσώπησης. Τα Συμβούλια θα είναι δεκαπενταμελή και θα συγκροτούνται από 7 καθηγητές "που θα εκλέγονται από τους καθηγητές του ιδρύματος" και 7 εξωτερικά μέλη τα οποία θα επιλέγονται από τους εκλεγμένους καθηγητές με κριτήρια τα οποία δεν αναφέρονται. Το 15ο μέλος θα είναι ένας φοιτητής που θα εκλέγεται από ενιαίο ψηφοδέλτιο για ετήσια θητεία με καθολική ψηφοφορία των φοιτητών. Τα υπόλοιπα μέλη θα είναι τετραετούς θητείας. Δεν αναφέρεται ποιος θα προΐσταται του Συμβουλίου.
Το Συμβούλιο Ιδρύματος θα εγκρίνει τον Οργανισμό του κάθε Πανεπιστημίου, τον εσωτερικό κανονισμό του, το στρατηγικό πλαίσιο ανάπτυξης και κάθε άλλη σημαντική πράξη διοίκησης. Επίσης θα ελέγχει την εφαρμογή τους.
Διευθύνων σύμβουλος ο πρύτανης
Ο πρύτανης του κάθε ιδρύματος θα επιλέγεται από το Συμβούλιο Ιδρύματος ύστερα από διεθνή πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος. Θα είναι τριετούς θητείας και στην ουσία θα είναι ο διευθύνων σύμβουλος του κάθε ιδρύματος. Από το Συμβούλιο κάθε ιδρύματος θα επιλέγονται και οι κοσμήτορες / διευθυντές των σχολών.
Τριετή τα πτυχία
Υιοθετείται πλήρως και επιβάλλεται το μοντέλο της Μπολώνιας, το οποίο είχε απορρίψει ο τότε υπουργός Παιδείας του ΠΑΣΟΚ, Π. Ευθυμίου, το οποίο ισοδυναμεί με σπάσιμο σπουδών και διάλυση πτυχίων. "Οι σπουδές οργανώνονται στους τρεις κύκλους του ευρωπαϊκού χώρου ανώτατης εκπαίδευσης".
Ο πρώτος κύκλος είναι τριετούς φοίτησης και περιλαμβάνει μαθήματα που αντιστοιχούν κατ' ελάχιστον σε 180 ακαδημαϊκές μονάδες. Ένα έτος αντιστοιχεί τουλάχιστον σε 60 ακαδημαϊκές μονάδες. Ο δεύτερος κύκλος είναι οι μεταπτυχιακές σπουδές, οι οποίες περιλαμβάνουν μαθήματα που αντιστοιχούν κατ' ελάχιστο σε 60 και κατά μέγιστο σε 120 ακαδημαϊκές μονάδες, και ο τρίτος κύκλος είναι οι διδακτορικές σπουδές. Ο τεμαχισμός είναι τέτοιος που μπορεί κάθε ίδρυμα να οργανώνει και "προγράμματα σύντομου κύκλου σπουδών" εντός του προπτυχιακού επιπέδου, τα οποία "θα οδηγούν στην απονομή διπλώματος".
Το ακαδημαϊκό τμήμα καταργείται. Η βασική διοικητική και ακαδημαϊκή μονάδα γίνεται η σχολή που μπορεί "να οργανώνει ενιαίο πρόγραμμα σπουδών στο πρώτο έτος, ώστε να εισάγονται οι φοιτητές σε σχολές και να εντάσσονται στα προγράμματα σπουδών μετά το πρώτο έτος".
Διαφορετικά μαγαζάκια εντός των ιδρυμάτων θα είναι οι μεταπτυχιακές σχολές και οι σχολές διά βίου μάθησης και εξ αποστάσεως εκπαίδευσης. Σύμφωνα με τα αναφερόμενα, οι σχολές αυτές οργανώνονται και διοικούνται με διακριτό τρόπο.
Από ξένους η πιστοποίηση των σπουδών
Όλα τα προγράμματα σπουδών αξιολογούνται και πιστοποιούνται, προκειμένου να χρηματοδοτηθούν, από την ανεξάρτητη αρχή πιστοποίησης ή από πιστοποιημένους από αυτήν διεθνείς φορείς πιστοποίησης. Προσοχή, μιλάμε για τα προγράμματα σπουδών των ελληνικών πανεπιστημίων. Η ρύθμιση αυτή ισοδυναμεί με παράδοση των κλειδιών.
Η μονιμότητα ακόμη και των καθηγητών στην ουσία καταργείται και υπονομεύεται η ακαδημαϊκή ελευθερία, καθώς προβλέπεται η αξιολόγησή τους ανά πενταετία από ειδικές επιτροπές κρίσης. Σε περιπτώσεις αρνητικής αξιολόγησης οι καθηγητές είναι δυνατόν, με απόφαση του διορισμένου κοσμήτορα, να έχουν συγκεκριμένες ακαδημαϊκές επιπτώσεις.
Από την άλλη πλευρά οι αρεστοί των αξιολογητών και του κοσμήτορα θα έχουν, μετά από έγκριση του Συμβουλίου, "συγκεκριμένες επιβραβεύσεις". Δηλαδή σπάει η ενιαία μισθολογική πολιτική, ενώ ανοίγει ο δρόμος για ακριβά συμβόλαια με καθηγητές πανεπιστημίων του εξωτερικού.
Επώνυμες έδρες
Με το νομοσχέδιο γίνεται πράξη ένα παλιό όνειρο του Γ. Παπανδρέου: Οι επώνυμες έδρες. Το νομοσχέδιο θα δίνει τη δυνατότητα στα ιδρύματα να πωλούν έδρες σε χορηγούς ή να τις ιδρύουν εξαιρετικά γι' αυτούς.
Σκληρή εντατικοποίηση
Σκληρές ρυθμίσεις θα προβλέπονται για τους φοιτητές που έρχονται ξανά αντιμέτωποι με τον εφιάλτη της εντατικοποίησης. Η φοιτητική ιδιότητα διατηρείται με την εγγραφή των φοιτητών σε κάθε εξάμηνο. Χάνεται σε περίπτωση μη εγγραφής σε δύο συνεχόμενα εξάμηνα. Οι φοιτητές που αποδεδειγμένα εργάζονται μπορούν να ενταχθούν σε καθεστώς μερικής φοίτησης. Μετά το πέρας των σπουδών τους (ν+2 για τους φοιτητές πλήρους φοίτησης), οι όροι και οι προϋποθέσεις για διατήρηση της φοιτητικής ιδιότητας ορίζονται από τα ιδρύματα.
Σε κάθε ΑΕΙ θα λειτουργεί ένα Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου που θα διαχειρίζεται και θα αξιοποιεί τους πόρους των ερευνητικών προγραμμάτων και την κινητή και ακίνητη περιουσία τους. Και αυτό το ξεχωριστό μαγαζάκι θα λειτουργεί υπό την εποπτεία του Συμβουλίου του κάθε ιδρύματος και θα το διοικεί ένας άνθρωπος του πρύτανη (αναφέρεται ως αναπληρωτής πρύτανης, αλλά δεν περιγράφεται πουθενά διαδικασία επιλογής του).
Ο... απογαλακτισμός
Ο "απογαλακτισμός των ιδρυμάτων", όπως αναφέρεται στην εισήγηση της Α. Διαμαντοπούλου, επιτυγχάνεται πλήρως με την αλλαγή των όρων χρηματοδότησης. Στις βασικές αρχές αναφέρεται ότι η χρηματοδότηση των ιδρυμάτων θα γίνεται με βάση την ποιότητα της λειτουργίας τους και τις εθνικές προτεραιότητες. Ωστόσο, σε άλλο σημείο, διευκρινίζεται ότι ένα μέρος των χρημάτων θα δίνεται με βάση τον αριθμό των ενεργών φοιτητών. Κεντρικό εισηγητικό ρόλο στη χρηματοδότηση θα παίζει η Αρχή για την ανώτατη εκπαίδευση (που συνιστά μετεξέλιξη της Αρχής Αξιολόγησης), η οποία θα είναι διορισμένη.
Με βάση τα παραπάνω, τα πανεπιστήμια γίνονται κρατικά με λειτουργία βάσει των νόμων και των κριτηρίων της αγοράς.
Σύμφωνα με πληροφορίες, διατυπώθηκαν ενστάσεις από τους Γ. Ραγκούση και Α. Λοβέρδο ως προς το timing της επέμβασης για την αλλαγή του DNA των ιδρυμάτων. Ενστάσεις που δεν συμμερίζεται, ωστόσο, ούτε η Α. Διαμαντοπούλου, αλλά ούτε και ο πρωθυπουργός, που κινούνται στη λογική "ή τώρα ή ποτέ".
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου