Οι μύθοι που συνοδεύουν το Μνημόνιο, με πρώτο βέβαια το περιβόητο επιχείρημα περί μονοδρόμου, αλλά και οι εναλλακτικές προτάσεις της αριστεράς για έξοδο από την κρίση με συγκεκριμένο πρόσημο, προς όφελος των δυνάμεων της εργασίας, αναδείχθηκαν στη χθεσινή συνέντευξη Τύπου της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ για τον ένα χρόνο από την εφαρμογή του Μνημονίου. Στην αναλυτική του εισήγηση, ο Αλέξης Τσίπρας παρουσίασε με συγκεκριμένα στοιχεία την παταγώδη, όπως τόνισε, αποτυχία του Μνημονίου σε όλους τους τομείς, ακόμη και με βάση τους στόχους κυβέρνησης και τρόικας, λέγοντας μάλιστα ότι, ενώ κλείνει ο κύκλος της αποτυχίας του Μνημονίου, ξεκινά ο κύκλος της καταστροφής με τα νέα μέτρα λιτότητας και το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων.
Ο Αλέξης Τσίπρας παρουσίασε με συγκεκριμένα στοιχεία την παταγώδη, όπως τόνισε, αποτυχία του Μνημονίου σε όλους τους τομείς, ακόμη και με βάση τους στόχους κυβέρνησης και τρόϊκα, λέγοντας μάλιστα ότι ενώ κλείνει ο κύκλος της αποτυχίας του Μνημονίου, ξεκινά ο κύκλος της καταστροφής με τα νέα μέτρα λιτότητας και το Πρόγραμμα Δημόσιων Επενδύσεων.
Κατακεραύνωσε τα σενάρια συναίνεσης ΠΑΣΟΚ - Ν.Δ. που προωθούνται από εγχώριους και ευρωπαϊκούς κύκλους λέγοντας χαρακτηριστικά ότι “τα κόμματα εξουσίας θα παντρέψουν τις αποτυχίες τους”: “Ζητάνε συναίνεση, ακόμα και καταστρατηγώντας τους δημοκρατικούς θεσμούς, σε ένα αντιλαϊκό σχέδιο. Σε ένα σχέδιο που έχει ως κατάληξη τη σύνθλιψη και της ίδιας της κοινωνίας. Ε, λοιπόν, αυτή τη συναίνεση μπορεί να τη βρουν από τα δύο μεγάλα κόμματα, αλλά δεν θα τη βρουν από την πλειοψηφία του ελληνικού λαού”. Όπως εξάλλου πρόσθεσε, η αριστερά θα είναι πρωταγωνίστρια σε ένα σχέδιο εξόδου από την κρίση, σε εξελίξεις ριζικής ανατροπής της σημερινής πολιτικής κι όχι συμπληρωματική δύναμη - τσόντα σε ένα σχέδιο καταστροφής της κοινωνίας και των εργαζόμενων.
Στόχος και όχι μέσο η πολιτική του Μνημονίου
Ο Αλ. Τσίπρας είπε ότι οι αλλαγές που φέρνει το Μνημόνιο είναι ο στόχος κι όχι το μέσο για την αντιμετώπιση του χρέους, προσθέτοντας ότι οι εγχώριες δυνάμεις της διαπλοκής, που τώρα ετοιμάζονται να “ξεκοκαλίσουν” τον δημόσιο πλούτο, και οι πιστωτές θα επωφεληθούν τα μέγιστα. Έτσι εξήγησε το γεγονός ότι όχι μόνο δεν κάνουν πίσω από την αποτυχημένη συνταγή του Μνημονίου, αλλά προχωράνε και πιο πέρα, ζητώντας καταστρατήγηση του Συντάγματος, υπέρβαση των δημοκρατικών θεσμών, ενώ εξυφαίνουν σενάρια που θέλουν την “κοινωνία σε νάρθηκα”. Έκανε μάλιστα λόγο για σχέδια εκφοβισμού και οικονομικής τρομοκρατίας αναφορικά με τις δόσεις του δανείου και την πληρωμή των μισθών. “Οποιαδήποτε καθυστέρηση σε μισθούς και συντάξεις θα είναι ένα φτηνό επικοινωνιακό κόλπο, με τη συνενοχή τρόικας και κυβέρνησης. Και εμείς τους καλούμε τώρα να αναλογιστούν τις ευθύνες τους και να μην παίζουν με τη φωτιά. Σε κάθε περίπτωση έστω και μια μέρα καθυστέρηση θα σημάνει την κατάρρευση της κυβέρνησης και θα απαιτεί την άμεση προσφυγή στη λαϊκή ετυμηγορία” τόνισε.
Μύθος: Ο μεγάλος δημόσιος τομέας φταίει για το χρέος...
“Δεν υπάρχει μεγαλύτερο ψέμα από αυτό” είπε ο Αλ. Τσίπρας, αναφερόμενος στο επιχείρημα ότι το δημόσιο χρέος διογκώθηκε εξαιτίας του μεγάλου δημόσιου τομέα. Άλλωστε, οι δημόσιες δαπάνες ως ποσοστό του ΑΕΠ συγκριτικά με τους μέσους όρους των 12 της Ευρωζώνης και της Ε.Ε. των 27 είναι χαμηλότερες σχεδόν σε όλη την περίοδο από το 1995 έως το 2008. Επιπλέον, μίλησε για τις παράλογες και υπερβολικές αμυντικές δαπάνες, τη λεηλασία του δημόσιου χρήματος από κάθε λογής “εργολάβους”, φέρνοντας το παράδειγμα των Ολυμπιακών Αγώνων, που κοστολογήθηκαν 7 δισ. και κόστισαν τελικά 13 δισ.
...Και πραγματικότητα: Η φοροασυλία του κεφαλαίου στον πυρήνα του προβλήματος
Το υψηλό δημόσιο χρέος οφείλεται σε υστέρηση των εσόδων σε σχέση με τις δαπάνες, υποστήριξε ο Αλ. Τσίπρας, παρουσιάζοντας σχετικά στοιχεία, από τα οποία προκύπτει ότι η υστέρηση εστιάζεται πρωτίστως στη φοροαπαλλαγή και μείωση των φορολογικών συντελεστών για τις επιχειρήσεις και στη φοροδιαφυγή. “Ποιος δεν πληρώνει” αναρωτήθηκε, για να απαντήσει ότι η μεγάλη διαφορά που προκύπτει στα δημόσια έσοδα της Ελλάδας σε σχέση με τον μέσο όρο της Ε.Ε. προφανώς δεν προκύπτει από το κίνημα των διοδίων, αλλά από τους “μπαταχτσήδες” που κουνάνε το δάχτυλο στο κίνημα. Έδειξε ότι η Ελλάδα υπολείπεται αισθητά σε άμεσους φόρους σε σχέση με τον μ.ο. της Ε.Ε. και της Ευρωζώνης εξαιτίας της μείωσης του φορολογικού συντελεστή των κερδών των επιχειρήσεων από το 40% στο 25% (Αλογοσκούφης): “Η μείωση των φορολογικών συντελεστών είχε αποτέλεσμα τη μείωση των φόρων από νομικά πρόσωπα (από 4,8 σε 4 δισ.) και τον διπλασιασμό των φόρων που πληρώνουν μισθωτοί και συνταξιούχοι (από 3,5 σε 6,9 δισ.)”.
Όλοι μαζί τα φάγαμε;
Παραθέτοντας τα σχετικά στοιχεία, ανέδειξε ότι την περίοδο της ανάπτυξης το χρέος έμεινε σταθερό: “Κι αυτό είναι εξαιρετικά καθοριστικό, γιατί σηματοδοτεί την ταξικότητα του χρέους και των πολιτικών επιλογών. Δεν υπήρξε κοινωνικό απόθεμα από την ανάπτυξη. Το απόθεμα πήγε στις τσέπες λίγων που το μετέτρεψαν σε καταθέσεις σε τράπεζες της Ελβετίας”. Έτσι, ο Αλ. Τσίπρας παρουσίασε σε διάγραμμα τι θα γινόταν αν τα φορολογικά έσοδα ήταν αντίστοιχα με τον μ.ο. των χωρών της Ε.Ε.: “Τώρα δεν θα μπαίναμε στην κρίση με 110%, αλλά με 74%, αν ακολουθούσαμε το μοντέλου του μέσου όρου της Ε.Ε. των 27 ή με 82% αν ακολουθούσαμε το μοντέλο του μέσου όρου της Ευρωζώνης”. Και τόνισε: “Το χρέος και τα ελλείμματα, με τα οποία 'συνάντησε' η ελληνική οικονομία τις συνέπειες της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008, έμειναν για σειρά από χρόνια σταθερά ως ποσοστό του ΑΕΠ και δεν μειώθηκαν, επειδή οι κυβερνήσεις της Ελλάδας στήριζαν τη συλλογή φόρων στους μισθωτούς και τους συνταξιούχους, διατηρούσαν ένα εκτεταμένο δίκτυο φοροαπαλλαγών και μείωσης των φορολογικών συντελεστών για τις επιχειρήσεις που επέδειξαν αξιοσημείωτη κερδοφορία (πάνω από τους μέσους ευρωπαϊκούς όρους), ενώ ταυτόχρονα επέτρεπαν και διευκόλυναν τη φοροδιαφυγή μέσω offshore εταιρειών και παρέμεναν πιστές στη νεοφιλελεύθερη αντίληψη ότι πρέπει να μειωθεί ο δημόσιος τομέας και ότι ο καλύτερος τρόπος για να γίνει κάτι τέτοιο είναι ο δημόσιος τομέας να φορτωθεί με ελλείμματα, τα οποία τώρα περνάνε στον δημόσιο προϋπολογισμό”. Με δυο λόγια, όπως είπε, δεν τα φάγαμε όλοι μαζί...
Η αποτυχία του Μνημονίου σε νούμερα
Με βάση τις επεξεργασίες της Επιτροπής Μελετών και Τεκμηρίωσης της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ, όπως καταγράφηκαν στη “Μαύρη Βίβλο” του Μνημονίου (που κυκλοφόρησε με την “Α”), ο Αλ. Τσίπρας παρουσίασε ενδεικτικά κάποιες από τις επιπτώσεις στον πρώτο χρόνο εφαρμογής του. Αναλυτικότερα:
Φαύλος κύκλος ύφεσης και ανεργίας: Η ύφεση τόσο το 2010 όσο και το 2011 είναι βαθύτερη απ’ όσο προβλέπει το αρχικό Μνημόνιο, με αποτέλεσμα τα δημόσια έσοδα να υστερούν σημαντικά σε σχέση με τους στόχους (το 2010 αυξήθηκαν κατά 5,5% έναντι στόχου για αύξηση 13,7%). Η υστέρηση αυτή καλύπτεται φυσικά από νέα μέτρα λιτότητας και από βαθύτερες περικοπές του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (το 2010 μειώθηκαν κατά 12% αντί για 4% που ήταν ο αρχικός στόχος).
Βίαιη αναδιανομή: Η απροκάλυπτη ταξική μονομέρεια αποτυπώνεται (ανάμεσα σε πολλά άλλα) και στο γεγονός ότι οι ιδιοκτήτες μεγάλων επιχειρήσεων απολαμβάνουν ολοένα φθηνότερη εργατική δύναμη, μείωση φορολογίας και πλήθος φοροαπαλλαγών, ενώ οι τράπεζες τα τελευταία 2 χρόνια έχουν ενισχυθεί με ρευστό και δημόσιες εγγυήσεις 100 δισ.
Ανεργία: Τον Φεβρουάριο του 2011 η ανεργία εκτινάχθηκε στο 15,9%. Οι άνεργοι ήταν περισσότεροι από 787.000 άτομα, που σημαίνει ότι αυξήθηκαν κατά 182.000 άτομα σε σχέση με τον Φεβρουάριο του 2010.
Δραστική μείωση πραγματικού εισοδήματος και κοινωνικού κράτους: Σύμφωνα με στοιχεία της ΤτΕ, οι πραγματικές μέσες αποδοχές στο σύνολο της οικονομίας μειώθηκαν κατά 9% το 2010 και προβλέπεται ότι θα μειωθούν σχεδόν κατά 5% το 2011.
Ραγδαία επιδείνωση των εργασιακών σχέσεων: Διαρκής υπονόμευση των συλλογικών διαπραγματεύσεων και συμβάσεων εργασίας, διευκόλυνση των απολύσεων, μείωση αμοιβής νέων εργαζομένων και υπερωριακής απασχόλησης, ενίσχυση ευέλικτων και επισφαλών μορφών εργασίας (π.χ. η αναλογία των συμβάσεων μερικής απασχόλησης στο σύνολο των νέων συμβάσεων αυξήθηκε από 16,7% το 2009 σε 26,1% το 2010 και σε 32,1% το πρώτο δίμηνο του 2011).
Υπάρχει άλλος δρόμος, με την κοινωνία στο προσκήνιο
“Αυτός ο δρόμος προς την κατεδάφιση της κοινωνίας δεν είναι μονόδρομος. Υπάρχει άλλος δρόμος. Με την κοινωνία στο προσκήνιο. Όχι την κοινωνία φοβισμένη, απογοητευμένη, όχι να ρίχνει ο ένας τις ευθύνες στον διπλανό του”: Σε αυτό το πλαίσιο, ο Αλ. Τσίπρας κατέθεσε τρεις άξονες για την έξοδο από την κρίση.
Πρώτος άξονας: Επαναδιαπραγμάτευση του χρέους με διαγραφή μεγάλου μέρους του, επιμήκυνση και μείωση του επιτοκίου. Όπως υποστήριξε, εκτός από τους τραπεζίτες κανείς δεν ισχυρίζεται ότι το χρέος της Ελλάδας αυτή τη στιγμή είναι δυνατόν να εξυπηρετηθεί, προσθέτοντας ωστόσο ότι το κρίσιμο ερώτημα δεν είναι αν θα γίνει επαναδιαπραγμάτευση ή, όπως το λένε αυτοί, αναδιάρθρωση, αλλά με ποιους όρους και ποιον θα εξυπηρετεί. Το χρέος είναι μη βιώσιμο, σημείωσε και υπογράμμισε ότι η λύση είναι πρωτίστως πολιτική και άρα απαιτεί άλλους συσχετισμούς δύναμης.
Δεύτερος άξονας: Η υπεράσπιση της δημόσιας περιουσίας και η αξιοποίησή της για τη στήριξη των στρωμάτων που πλήττονται. Να αποτραπεί το σχέδιο ιδιωτικοποιήσεων, να συγκροτηθεί δημόσιος πυλώνας που θα μπορεί να δανείζεται χαμηλότοκα από την ΕΚΤ, να δημιουργηθούν άμεσα τράπεζες ειδικού σκοπού, για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, για τη λαϊκή στέγη, για την αγροτική ανάπτυξη, να στηριχθούν τα ταμεία.
Τρίτος άξονας: Ραγδαία αναδιανομή του πλούτου.
Να σπάσει ο φόβος
Αναφορικά με την όξυνση της τυφλής βίας στο κέντρο της Αθήνας, ο πρόεδρος της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ σημείωσε ότι ο φόβος γεννά ένα συντηρητικό συναίσθημα, “απαιτούμενο για να δεχθεί ο λαός και οι εργαζόμενοι αυτή την πολιτική”, και χαρακτήρισε "υπ' αριθμόν έναν δημόσιο κίνδυνο" την αστυνομία είτε διότι απουσιάζει από εκεί όπου πρέπει να βρίσκεται για να προστατεύσει τον πολίτη από την εγκληματική δράση των συμμοριών, είτε διότι είναι παρούσα εκεί όπου δεν πρέπει να είναι για να καταστείλει με βίαιο και αυταρχικό τρόπο δημοκρατικούς πολίτες που διαμαρτύρονται” πρόσθεσε. Κάλεσε λοιπόν τους πολίτες να σπάσουν τον φόβο και στη βία που ασκεί η εξουσία να μην απαντήσουν με βία.
Αλ. Τσίπρας: Οι εκλογές εγκυμονούν κινδύνους για κυβέρνηση και τρόικα
Κληθείς να σχολιάσει τα σενάρια πρόωρων εκλογών, εξέφρασε την πεποίθηση ότι δεν πρόκειται να γίνουν με επιλογή του Γ. Παπανδρέου και της τρόικας, καθώς “η δική τους επιλογή είναι να προχωρήσουν το καταστροφικό τους έργο απερίσπαστα”. Συμπλήρωσε δε χαρακτηριστικά ότι “η προσφυγή στη λαϊκή ετυμηγορία εγκυμονεί κινδύνους, γι’ αυτούς και για το σχέδιό τους”. Εκλογές πάντως μπορεί να γίνουν ακόμη και από ένα τυχαίο γεγονός, στόχος όμως της αριστεράς είπε ότι είναι να προκληθούν από τις αντιδράσεις της κοινωνίας, “από την ίδια τη δράση του λαού και από τη βούλησή του να αλλάξει αυτή την καταστροφική πορεία”.
Για έναν νέο συνασπισμό εξουσίας
Καταληκτικά, ο Αλ. Τσίπρας είπε ότι “μόνο ένας νέος συνασπισμός εξουσίας, που θα συσπειρώνει δυνάμεις από τα αριστερά της αριστεράς ώς τα αριστερά του ΠΑΣΟΚ και θα φέρνει στο προσκήνιο τον λαϊκό παράγοντα, μπορεί να δρομολογήσει θετικές εξελίξεις”. Αναλύοντας περαιτέρω τον στόχο αυτό, σημείωσε ότι η διαμόρφωση ενός νέου μπλοκ εξουσίας δεν μπορεί να διαμορφωθεί όταν τα νερά είναι λιμνάζοντα: “Μπορεί να διαμορφωθεί αν έχουμε σημαντικές εξελίξεις κοινωνικές, αν έχουμε το κίνημα το λαϊκό και το εργατικό, το νεολαιίστικο, στους δρόμους να αγωνίζεται και να διεκδικεί”. Εξάλλου έκανε λόγο για μια περίοδο ασυνέχειας στις πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές εξελίξεις: “Μην έχετε στο μυαλό σας τη γραμμική εξέλιξη της γραφικής παράστασης που σε όλα τα χρόνια της μεταπολίτευσης είχε την εναλλαγή στην εξουσία, όποτε έπεφτε το ΠΑΣΟΚ ανέβαινε η Ν.Δ. κι όποτε έπεφτε η Ν.Δ. ανέβαινε το ΠΑΣΟΚ. Είμαστε σε μια περίοδο ασυνέχειας. Το αν οι εξελίξεις την επόμενη μέρα θα είναι προς το καλύτερο ή προς το χειρότερο, είναι ανοιχτό”.
Στη συνέντευξη Τύπου παραβρέθηκαν, μεταξύ άλλων, ο Παν. Λαφαζάνης, ο Μιχ. Κριτσωτάκης, η Ε. Αμμανατίδου- Πασχαλίδου, ο Δημ. Βίτσας, ο Γ. Μπανιάς, ο Γ. Θεωνάς, ο Ν. Βούτσης, ο Γ. Μπαλάφας, ο Γ. Μηλιός και τον συντονισμό έκανε ο Π. Σκουρλέτης.
