Η ακύρωση του αντιασφαλιστικού νόμου της κυβέρνησης της Λετονίας, ο οποίος ψηφίσθηκε κατ' επιταγήν της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου πριν από λίγους μήνες, ανοίγει τον δρόμο για δικαστική ανατροπή των αντίστοιχων νομοθετημάτων που προωθούνται εσπευσμένα και στην Ελλάδα.
Το Συνταγματικό Δικαστήριο της Λετονίας κατήργησε τον περασμένο Δεκέμβριο ως αντισυνταγματικές τις διατάξεις που επέβαλλαν μαζικές περικοπές συντάξεων από 10% έως και 70%, οι οποίες είχαν θεσπιστεί στο όνομα της «σωτηρίας του ασφαλιστικού συστήματος». Η απόφαση αυτή της λετονικής δικαιοσύνης δημιουργεί ευνοϊκές νομικές προϋποθέσεις για ακύρωση του προωθούμενου ασφαλιστικού νόμου Λοβέρδου, κάτι που θα μπορούσε να στηριχτεί με την επίκληση των συνταγματικών αρχών της προστασίας του κοινωνικού κράτους δικαίου και της αναλογικότητας, όπως έγινε στην Λετονία.
«Οι διεθνείς δεσμεύσεις που αναλαμβάνουν οι κρατικές Αρχές (υπουργικό συμβούλιο) απέναντι σε διεθνείς δανειστές δεν είναι ικανές από μόνες τους να δικαιολογήσουν οποιονδήποτε περιορισμό θεμελιωδών δικαιωμάτων», αποφάσισαν οι Λετονοί δικαστές, υπογραμμίζοντας ότι «θεμελιώδη δικαιώματα των πολιτών τα οποία στηρίζονται στο Σύνταγμα είναι υποχρεωτικά για τον νομοθέτη, ανεξάρτητα από την οικονομική κατάσταση του κράτους». Το άρθρο 109 του λετονικού Συντάγματος προβλέπει ότι ο καθένας έχει το δικαίωμα κοινωνικής ασφάλισης λόγω ηλικίας, ατυχήματος, ανεργίας κ.ά.
Οι Λετονοί δικαστές δέχονται ότι το κράτος έχει τη δυνατότητα επιλογών για τη σωτηρία του ασφαλιστικού συστήματος., όμως, τα μέτρα που λαμβάνει πρέπει να είναι επαρκώς τεκμηριωμένα, να μην παραβιάζουν την αρχή της αναλογικότητας και να μην καταργούν δικαιώματα που είχαν ήδη παραχωρηθεί στους πολίτες.
Αντίστοιχα, το άρθρο 22 παράγραφος 5 και το άρθρο 25 του ελληνικού Συντάγματος επιβάλλουν στο κράτος να μεριμνά για την κοινωνική ασφάλιση ως ο νόμος ορίζει και να εγγυάται την αρχή του κοινωνικού κράτους. Οι όποιοι περιορισμοί πρέπει να προβλέπονται ρητά και να μην παραβιάζουν την αρχή της αναλογικότητας.
«Το λετονικό δικαστήριο έκρινε αντίθετες με τη δημοκρατική αρχή και την αρχή της λαϊκής κυριαρχίας τις δημοσιονομικές συμφωνίες της χώρας με τους διεθνείς δανειστές της (ΔΝΤ και Ε.Ε.). Οι συμφωνίες αυτές, όπως και στη χώρα μας, δεν μπορούν να χρησιμεύουν ως επιχείρημα για περιορισμό θεμελιωδών δικαιωμάτων», σχολίασε στην εφημερίδα Ελευθεροτυπία ο καθηγητής του Εργατικού Δικαίου, Αλ. Μητρόπουλος.
«...Οι κεκτημένες εγγυήσεις των θεμελιωδών δικαιωμάτων δεν εκποιούνται. Η δε τήρησή τους διασφαλίζεται τελικώς από τους δικαστές, η ανεξαρτησία και η συνταγματική νομιμοποίηση των οποίων αποδεσμεύουν τις αποφάσεις τους από τη στάθμιση του πολιτικού κόστους... Ο αποτελεσματικός δικαστικός έλεγχος των εθνικών μέτρων εφαρμογής των προγραμμάτων διαρθρωτικής προσαρμογής του ΔΝΤ δεν είναι a priori ασυμβίβαστος με την υλοποίηση εαυτών των προγραμμάτων, όπως συνάγεται από πρόσφατη (Μάρτιος) έκθεση του ΔΝΤ για τη Λετονία. Ο εθνικός δικαστής έχει έναν κρίσιμο ρόλο ως προς την υλοποίηση αυτή, καθώς, τη στιγμή που θέτει όρια στην αποδοχή των υποδείξεων του ΔΝΤ, μπορεί να συμβάλει ουσιαστικά στον εξορθολογισμό και στη βελτίωση των σχετικών κρατικών επιλογών» σημειώνει μεταξύ άλλων σε σχόλιό του για την απόφαση των Λετονών δικαστών, στην εφημερίδα Δημοσίου ΔΙκαίου, ο καθηγητής της ΝΟμικής Σχολής Αθηνών, Κ. Γιαννακόπουλος.
ΔΝΤ: Καμία επαναδιαπραγμάτευση για το Ασφαλιστικό
Σήμερα παραδίδεται στον Ανδρέα Λοβέρδο η αναλογιστική μελέτη για το Ασφαλιστικό, βάσει της οποίας ο υπουργός Εργασίας λέει ότι θα προσπαθήσει να πείσει το Δ.Ν.Τ για ηπιότερες αλλαγές στο συνταξιοδοτικό σύστημα. Ωστόσο, εκπρόσωποι του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Κομισιόν επιμένουν ότι έχουν διαβεβαιώσεις της ελληνικής κυβέρνησης για πλήρη εφαρμογή του μνημονίου με την τρόικα και αποκλείουν κάθε ενδεχόμενο επαναδιαπραγμάτευσης.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή «δεν αναμένει ότι θα γίνει πραγματική επαναδιαπραγμάτευση» με την τρόικα (ΔΝΤ, ΕΚΤ, Κομισιόν) των όρων του Μνημονίου-συμφωνίας που έχει υπογράψει μαζί τους η Ελλάδα για τη δημοσιονομική εξυγίανσή της. Την άποψη αυτή διατύπωσε χθες ο Αμαντέο Αλταφάζ, εκπροσωπος Τύπου του αρμόδιου για τις οικονομικές υποθέσεις επιτρόπου Όλι Ρεν.
Η Ελλάδα είναι πλήρως δεσμευμένη στην εφαρμογή του προγράμματος που έχει συμφωνήσει με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και δεν επιδιώκει να ξανανοίξει θέματα, περιλαμβανόμενου του θέματος της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης, δήλωσε χθες εκπρόσωπος του ΔΝΤ. «Οι ελληνικές αρχές επιβεβαίωσαν ότι παραμένουν σταθερές προσηλωμένες στο πρόγραμμα και δεν έχουν καμία πρόθεση να ανοίξουν εκ νέου ζητήματα, συμπεριλαμβανομένων των μεταρρυθμίσεων του συνταξιοδοτικού συστήματος», αναφέρει εκπρόσωπος του ΔΝΤ σε email προς το Reuters. Στο ίδιο μήκος κύματος ήταν και οι δηλώσεις εκπροσώπου της Κομισιόν, ο οποίος υπογράμμισε ότι το νομοσχέδιο για το Ασφαλιστικό πρέπει να είναι ευθυγραμμισμένο με το μνημόνιο.
Παράλληλα η Κομισιόν δηλώνει κατηγορηματικά ότι το Μνημόνιο Συνεννόησης μεταξύ Ελλάδας-Ε.Ε. και ΔΝΤ έχει δημοσιευθεί «και δεν περιέχει μυστικές ρήτρες», λόγω των δημοσιευμάτων από γερμανικές εφημερίδες, σύμφωνα με τα οποία αν συνταγματικό δικαστήριο κράτους-μέλους ή το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο αποφανθεί ότι η συμφωνία είναι αντισυνταγματική, τότε ακυρώνεται ο μηχανισμός βοήθειας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου